حملات DDOS چیست؟ + روش‌های جلوگیری

تهدیدات امنیتی مختلف بر بستر اینترنت، امروزه به‌طور جدی نگرانی‌ بسیاری از سازمان‌ها و کسب‌وکارها را برانگیخته‌اند. یکی از رایج‌ترین و مخرب‌ترین این تهدیدات، حملات DDOS است که به‌صورت گسترده‌ای با هدف ایجاد اختلال در سرویس‌دهی و دسترسی به داده‌ها انجام می‌شود. این نوع حمله با استفاده از حجم زیادی از ترافیک تقلبی، سعی در از کار انداختن شبکه یا سرور هدف دارد و در نتیجه کاربران قادر به استفاده از سرویس‌ها نخواهند بود. در این مطلب به بررسی نحوه عملکرد حمله دیداس، انواع آن و روش‌های موثر برای جلوگیری از این حملات خواهیم پرداخت تا آگاهی لازم برای مقابله با این تهدیدات را داشته باشید.

حملات DDOS چیست؟

حمله DDOS یا “منع سرویس توزیع شده” نوعی حمله غیرتهاجمی است که با هدف اخلال در ترافیک عادی سرویس یا سرور انجام می‌شود. در این حملات تعداد زیادی سیستم آلوده به‌عنوان منابع حمله استفاده می‌شوند و با ارسال ترافیک بی‌مورد، سرور یا شبکه هدف را از کار می‌اندازند. حملات دیداس می‌توانند به‌طور گسترده‌ای به داده‌های سازمانی ضربه وارد کنند، به‌طوری که برای مشاغل بزرگ و خدمات مالی، تهدیدی جدی محسوب می‌شوند.

نحوه عملکرد حملات DDOS به چه صورت است؟

حملات دیداس با ارسال سیل عظیمی از ترافیک به سمت سرور هدف شروع می‌شوند. این ترافیک عمدتا از طریق یک بات‌نت از دستگاه‌های مختلف ارسال می‌شود. با افزایش ترافیک بی‌مورد، سرور یا برنامه به نقطه‌ای می‌رسد که نمی‌تواند درخواست‌های واقعی کاربران را پردازش کند و در نتیجه، به طور موقت یا دائمی از دسترس خارج می‌شود.

انواع حملات DDOS

• حملات حجم‌محور (Volumetric Attacks): این نوع حملات از حجم بالای ترافیک تقلبی برای از کار انداختن منابع آنلاین مانند سرورها استفاده می‌کنند و حجم آن بر حسب بیت بر ثانیه (bps) اندازه‌گیری می‌شود.
• حملات لایه پروتکل یا شبکه (Protocol Layer Attacks): این حملات بسته‌های حجیم را به سمت زیرساخت‌های شبکه ارسال می‌کنند و اغلب از حملات شبکه مانند حملات Smurf و SYN flood استفاده می‌کنند. این نوع حملات با تعداد بسته‌های ارسال شده در هر ثانیه (PPS) سنجیده می‌شود.
• حملات لایه کاربرد (Application Layer Attacks): این نوع حملات DDOS مشابه حملات حجم‌محور هستند اما به جای شبکه، برنامه‌ها را با درخواست‌های مخرب پر می‌کنند و هدفشان از کار انداختن منابع برنامه‌های کاربردی است. حجم آن بر اساس تعداد درخواست‌ها در هر ثانیه (RPS) سنجیده می‌شود.
• حملات چند بعدی (Multi-Vector Attacks): حملات چند بعدی به ترکیب همزمان چندین روش مختلف برای اختلال در سیستم‌ها می‌پردازند. در این نوع حملات، مهاجم با استفاده از روش‌های مختلف، مانند DDoS برای قطع دسترسی به سیستم‌ها و منابع، فیشینگ برای دزدیدن اطلاعات حساس، و بدافزار برای تخریب داده‌ها، تلاش می‌کند که سیستم‌های امنیتی را از چند جهت به چالش بکشد.
• حملات لایه فیزیکی (Physical Layer Attacks): حملات لایه فیزیکی به‌طور مستقیم تجهیزات و زیرساخت‌های فیزیکی شبکه را هدف قرار می‌دهند و می‌توانند به قطع دسترسی کاربران و اختلال در خدمات منجر شوند.

نحوه شناسایی حملات DDOS

افزایش ناگهانی ترافیک

از نشانه‌های اولیه حمله DDoS، افزایش ناگهانی و بی‌سابقه در ترافیک شبکه است. این افزایش در زمانی که تمرکز بر سرویس‌ها یا بخش‌های خاصی از شبکه است، می‌تواند هشداردهنده باشد. در این حالت ممکن است پهنای باند شبکه به سرعت اشغال شده و سرویس‌های دیگر را تحت تاثیر قرار دهد. تحلیل دقیق ترافیک و شناسایی منبع آن به شناسایی حمله و کاهش اثرات آن کمک خواهد کرد. همچنین بررسی تغییرات در ترافیک به شناسایی نقاط آسیب‌پذیر شبکه کمک می‌کند.

کاهش عملکرد شبکه

یکی از نشانه‌های دیگر حمله DDoS، کاهش محسوس عملکرد شبکه است. در این حالت، سرعت دسترسی به سرویس‌ها کاهش پیدا می‌کند و کاربران با مشکلاتی در دسترسی مواجه می‌شوند. بیشتر حملات DDoS با افزایش درخواست‌ها، تمام پهنای باند شبکه را به خود اختصاص می‌دهند و منابع را برای کاربران عادی محدود می‌کنند. نتیجه این کاهش عملکرد، ایجاد تجربه نامطلوب برای کاربران و اختلال در سرویس‌دهی است که نیازمند اقدام سریع و رفع محدودیت‌های ناشی از حمله است.

خطای ۵۰۳

زمانی که سرور با افزایش فشار مواجه می‌شود و امکان پردازش درخواست‌ها را ندارد، خطای “503 Service Unavailable” به نمایش درمی‌آید. این خطا اغلب زمانی رخ می‌دهد که تعداد درخواست‌های ورودی از حد ظرفیت سرور فراتر برود و دسترسی به منابع مختل شود. این پیام نشان‌دهنده فشار بیش از حد بر سرور است و یکی از نشانه‌های رایج حمله DDoS محسوب می‌شود. با پایش دقیق ترافیک، می‌توان علت خطا را شناسایی و از ادامه حمله جلوگیری کرد.

افزایش استفاده از CPU

یکی از دیگر نشانه‌های حمله DDoS، افزایش غیرعادی مصرف CPU و حافظه سرور است. در این حالت درخواست‌های ورودی می‌توانند تمام منابع سرور را اشغال کرده و عملکرد سسیستم‌ها را مختل کنند. این افزایش مصرف نشان‌دهنده حجم زیاد درخواست‌های ناخواسته به سرور است که باعث کاهش کارایی و حتی عدم دسترسی به سیستم‌ها می‌شود. نظارت بر منابع سخت‌افزاری و مدیریت درست آن‌ها می‌تواند به شناسایی این حمله کمک کرده و از بروز اختلالات گسترده در سرورهای سازمانی جلوگیری کند.

موثرترین روش‌های جلوگیری از حمله دیداس

نظارت و تحلیل ترافیک شبکه

نظارت بر ترافیک شبکه، اولین و یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای پیشگیری از حملات DDOS و تامین امنیت اطلاعات و شبکه است. با استفاده از ابزارهایی مانند فایروال‌ها و سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS)، می‌توان جریان ترافیک شبکه را به‌طور مداوم تحت نظر داشت.

این ابزارها قابلیت شناسایی ترافیک غیرمعمول را دارند و با تنظیماتی که از پیش تعریف شده، می‌توانند بسته‌هایی که مطابق معیارهای خاصی نیستند را مسدود کنند. به عنوان مثال، اگر ترافیکی با حجم غیرعادی یا از منابع ناشناخته وارد شبکه شود، سیستم هشدار خواهد داد و مدیران می‌توانند به‌سرعت اقدام به رفع خطر کنند.

تخصیص نقش‌ها و مسئولیت‌ها

در مواجهه با حملات DDOS، تخصیص نقش‌ها و مسئولیت‌ها به تیم‌های مختلف شبکه و امنیت، به ایجاد پاسخ‌دهی سریع‌تر کمک می‌کند. تشکیل یک تیم واکنش سریع برای رسیدگی به بحران‌های امنیتی و ایجاد راهکارهای ارتباطی درون‌سازمانی، موجب افزایش آمادگی در برابر حملات خواهد شد.

همه‌ی اعضای تیم باید نقش‌های خود را به‌خوبی بدانند و با فرآیندهای واکنش به حملات خارجی و چگونگی مدیریت و کاهش اثرات حملات آشنا باشند. این امر باعث می‌شود در صورت وقوع حمله، اعضای تیم سریع‌تر اقدامات لازم را انجام دهند و از گسترش مشکل جلوگیری کنند.

تقویت امنیت سیستم‌ها

تقویت امنیت سیستم‌های متصل به اینترنت، لایه‌ای مهم برای جلوگیری از حمله دیداس است. این فرآیند شامل به‌روزرسانی مداوم نرم‌افزارهای امنیتی، نصب آنتی ویروس شرکتی، ایجاد فایروال‌های مقاوم در برابر حملات و استفاده از شیوه‌های امنیتی قوی می‌شود.

با انجام این اقدامات، سیستم‌ها در برابر نفوذ و سوءاستفاده‌های احتمالی مقاوم‌تر خواهند شد و در نتیجه احتمال موفقیت حملات کاهش پیدا می‌کند. افزون بر این، آموزش کارکنان و کاربران درباره‌ی امنیت شبکه و نحوه‌ی شناسایی فعالیت‌های مشکوک می‌تواند در بهبود امنیت نقش چشم‌گیری داشته باشد.

ایجاد برنامه واکنش به حملات

تهیه یک برنامه بازیابی و واکنش به حملات DDOS یکی دیگر از مراحل ضروری است که باید توسط سازمان‌ها پیاده‌سازی شود. این برنامه باید شامل فرآیندهایی برای شناسایی سریع حمله، ارتباطات درون‌سازمانی و خارجی، راهکارهای کاهش خسارات و بازیابی سریع سرویس‌ها باشد. برنامه باید در فواصل معین آزمایش و به‌روزرسانی شود تا اطمینان حاصل شود که در شرایط بحرانی موثر عمل می‌کند.

به‌روزرسانی منظم سیستم‌ها

به‌روزرسانی و نگهداری منظم سیستم‌ها و نرم‌افزارها یکی دیگر از راهکارهای کلیدی برای جلوگیری از حملات DDOS است. از آنجا که مهاجمان به‌طور دائم به دنبال آسیب‌پذیری‌های جدید هستند، به‌روزرسانی سیستم‌ها برای رفع حفره‌های امنیتی شناخته شده امری ضروری است.

 این به‌روزرسانی‌ها می‌توانند شامل پچ‌های امنیتی، نرم‌افزارهای ضدویروس و ابزارهای مدیریت امنیت شبکه شوند. با انجام این به‌روزرسانی‌ها، سازمان‌ها قادر خواهند بود تهدیدات را در مراحل ابتدایی شناسایی و خنثی کنند و از تاثیر مخرب حملات بر عملکرد شبکه و سرویس‌های خود جلوگیری کنند.

جمع بندی نهایی

حملات DDOS جزو پیچیده‌ترین و مخرب‌ترین تهدیدات امنیتی به حساب می‌آید، که هدف آن از کار انداختن سرویس‌ها و منابع سازمانی است. حملات دیداس می‌توانند با ایجاد حجم بالایی از ترافیک تقلبی، سرویس‌های حیاتی شبکه را از دسترس خارج کرده و عملکرد سازمان را مختل کنند. در اینجا، به معرفی انواع این حملات، نحوه عملکرد آن‌ها و موثرترین راهکارها برای مقابله پرداختیم.

پیشگیری از این حملات نیازمند ترکیبی از ابزارهای امنیتی و فرآیندهای مدیریتی است. اقدامات کلیدی شامل نظارت مداوم بر ترافیک شبکه، تقویت امنیت سیستم‌ها و دستگاه‌ها، تشکیل تیم‌های واکنش سریع، و تدوین یک برنامه بازیابی و واکنش به بحران است. همچنین به‌روزرسانی منظم سیستم‌ها و پچ‌های امنیتی، می‌تواند سازمان‌ها را در برابر این تهدیدات ایمن نگه دارد.

منبع:شبکه گستر و https://www.globalsign.com/en/blog/ae/what-ddos-attack-and-how-prevent-it